Hukuk, sadece kanunlardan ibaret bir normlar bütünü değildir; aynı zamanda toplumların tarihsel, kültürel ve siyasal serüvenlerinin de bir yansımasıdır. Bu bağlamda, hukuk tarihini bilmek, sadece geçmişi öğrenmek değil, içinde yaşadığımız hukuk sisteminin dayandığı kökleri ve ruhunu anlamak anlamına gelir. Bu kitap, Türkiye’nin hukukî gelişim sürecini tarihi bağlamda irdeleyen ve özellikle Hâkimlik ve HMGS sınavlarına hazırlanan adaylar için titizlikle hazırlanmış bir Türk Hukuk Tarihi kaynağıdır.
Yaklaşık iki yıl süren yoğun bir çalışmanın ürünü olan bu eser, tarihsel olayların salt kronolojik aktarımından ibaret değildir. Aksine, hukukun evrensel ilkeleri ile yerel geleneklerin kesişim noktalarında şekillenen Türk hukuk sistemini, tarihsel süreçteki dönüşüm ekseninde inceleyen, kapsamlı ve analitik bir yaklaşımı esas almaktadır. Kitapta, İslam öncesi Türk hukuk düzenlerinden Osmanlı’nın karma yapısına; Tanzimat ve Meşrutiyet reformlarından Cumhuriyetin hukuk devrimine; Mecelle'den 1926 Medeni Kanunu’na; anayasal gelişmelerden yargı teşkilatının evrimine kadar her başlık özenle, detaylı biçimde işlenmiştir.
Bu eser; yalnızca sınavlara hazırlanan adaylara yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda hukukun sosyal boyutunu kavramak isteyen tüm hukukçular, akademisyenler ve araştırmacılar için de derinlemesine bilgi sunmaktadır. Özellikle, hukukun tarihî gelişimini çağın toplumsal ve siyasal dönüşümleriyle birlikte okumayı öğrenmek, bir hâkim adayının sahip olması gereken kavrayış derinliğinin en temel unsurlarından biridir. Eserin bir diğer güçlü yönü de, güncel akademik literatür ve birincil kaynaklara dayanan yapısıdır. Her bölümün sonunda kaynakça sunularak, okuyucunun daha ileri okumalar yapması teşvik edilmiş, böylece metin yalnızca bir ders notu değil, bilimsel bir başvuru kitabı niteliği kazanmıştır.
Bu kitap; yalnızca geçmişi anlamak için değil, aynı zamanda geleceği daha sağlam bir hukukî perspektifle kurmak isteyenler için bir rehberdir. Hukukun toplumsal bağlamını anlamak, normun ötesindeki yaşamı kavramaktır. Ve bu kavrayış, en çok da bir hâkimin vicdanında ve kararlarında anlam bulur. Hukuku öğrenen herkesin, Türk hukuk tarihini anlamadan hukukçu olması eksik kalacaktır. Bu nedenle, elinizdeki bu eser, yalnızca bir kaynak değil; aynı zamanda sizi geçmişin hukukî serüveninden geçirerek bugünün hukukunu daha bilinçli şekilde yorumlamaya sevk edecek bir yol arkadaşınızdır.
Bu kitabın hazırlanmasında emeği geçen tüm akademisyenlere, arşiv uzmanlarına ve hukuk tarihçilerine teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca, kitabın yayımlanmasına vesile olan Yakın Eğitim Yayınları’na, bilimsel yayıncılıkta gösterdikleri titizlikten dolayı şükran borçluyum.
Kitabın, sınavlara hazırlanan tüm değerli adaylara, yalnızca başarı değil; aynı zamanda hukuka derin bir sevgi ve tarihsel bir perspektif kazandırması dileğiyle...
Saygılarımla,
Törehan ÖZDEMİR
